De eerste stap naar genezing is erkennen dat je eetproblemen hebt. Wanneer spreekt men van een eetprobleem?
Dwangmatig eetgedrag
Iemand met een eetverslaving kan zowel mager zijn, dik als daartussenin. Mensen met een eetstoornis hebben gemeen dat hun eetgedrag dwangmatig is geworden. Eten staat centraal, is allesoverheersend en neemt iemand volledig in beslag. Dwangmatig eten kan zich uiten in extreem lijnen, regelmatig eten uitbraken, laxeermiddelen of vochtafdrijvers gebruiken, of extreem zwaar of vaak sporten.
Binge eating
De eetstoornis binge eating (of dwangmatig eten) is herkenbaar aan het regelmatig eten van abnormaal grote hoeveelheden voedsel. De grote hoeveelheid voedsel wordt daarbij meestal zonder te proeven in korte tijd opgegeten. De reden om te eten is niet honger of goesting, maar eerder negatieve gevoelens over zichzelf of over een bepaalde gebeurtenis. Na het eten heeft men spijt of voelt men zich schuldig. Deze eetstoornis gaat dikwijls gepaard met overgewicht (obesitas), met ook de negatieve gevolgen hiervan, zoals suikerziekte, hoge bloeddruk, cholesterol, etc. Er is echter niet altijd sprake van overgewicht bij binge eating.
Het belangrijkste verschil tussen boulimie en binge eating is, dat er bij binge eating geen pogingen worden gedaan om de eetbui ongedaan te maken.
Boulimia
Kenmerkend voor iemand met de eetstoornis boulimie zijn de (vr)eetbuien. Deze worden ervaren als een totaal verlies aan controle over de wil om niet of normale porties te eten. Na de eetbui probeert iemand met boulimie het voedsel zo snel mogelijk weer kwijt te raken, door bijvoorbeeld te braken. Zo hoopt men de gevreesde gewichtstoename als gevolg van de grote hoeveelheid eten tegen te gaan. Er zijn veel verschillende oorzaken van boulimie, zoals een vertekend schoonheidsideaal (slank = goed), een negatief zelfbeeld en het niet goed kunnen kanaliseren van emoties. Het gevoel (of eigenlijk het ontbreken van gevoel) tijdens de eetbui en de momenten daarna, waarop men zich weer van het eten probeert te ontdoen, kan als de verslaving worden gezien. Men is op dat moment helemaal gefocust op de handelingen en niet meer op zijn/haar gevoelens of de gevolgen van de handelingen.
Laag zelfbeeld bij eetstoornissen
Iemand die zich dik voelt, heeft meestal een laag zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen. Hij of zij voelt zich onzeker, onaantrekkelijk, nutteloos of doelloos. Negatieve gevoelens als angst, boosheid, verdriet, eenzaamheid of spanning zijn meestal de oorzaak van emotionele eetbuien. Deze eetbuien worden gevolgd door een schuldgevoel, schaamte en zelfbestraffing met streng lijnen. Men stelt hoge eisen aan zichzelf en accepteert zichzelf niet zoals men is. Op het moment van eten en tijdens het kwijtraken ervan daarna, is men helemaal gefocust op de handelingen en sluit men gevoelens of gedachten aan de gevolgen van deze handelingen volledig buiten. Dit gevoel (of gebrek aan gevoel) tijdens en na de eetbui, kan als de verslaving beschouwd worden.
Anorexia
Aan de basis van de eetstoornis anorexia nervosa ligt dikwijls een laag zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen. Ook seksueel misbruik vormt regelmatig de oorzaak van dit eetprobleem. Het begint met een negatief gevoel over het eigen figuur. De overtuiging groeit dat slank zijn en een goed gevoel hebben gelijk zijn aan elkaar. Men gaat langzaamaan afvallen: elke keer een kilo minder. Er wordt gesport, laxeermiddelen en/of vochtafdrijvers gebruikt. Elke kilo voelt als een kleine overwinning. Vervolgens wordt er ook overgegeven en gaan er nog meer kilo’s af.
Ondertussen gaat het eigenlijk niet meer om het slank willen zijn, men is op zoek naar het ‘goed gevoel’. Het ideale gewicht zal nooit worden bereikt. Het zich ontzeggen van eten wordt in dit stadium vaak als machtsmiddel gebruikt bij de eetstoornis anorexia. Hoewel de persoon zich fysiek heel erg slecht voelt, overwint toch het gevoel van het hebben van controle over zichzelf. Dat gevoel van controle is de feitelijke verslaving.
Dagelijkse confrontatie bij eetstoornissen
Omdat we niet zonder eten kunnen, is dwangmatig eten of het hebben van eetstoornissen erg moeilijk om aan te pakken, in vergelijking met andere vormen van verslaving. De cliënt wordt namelijk elke dag weer geconfronteerd met deze haat-liefde verhouding.
Binnen deze problematiek geeft ik u een uitleg over gezonde voeding, een gezonde levensstijl en hoe op een gezonde manier kunnen blijvend vermageren. Eten en psychologie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Hoe en wat we eten wordt in sterke mate beïnvloed door de manier waarop we in het leven staan en psychisch voelen.
Herken je jezelf, denk je dat je eetproblemen hebt en heb je behoefte aan hulp of heb je gewoon een vraag? Bel dan voor een afspraak of stuur even een mailtje naar kurda@telenet.be